menu województwa

Na Kaszubach zajadają grucholca. Babciny przepis do dzisiaj robi furorę

Kaszubska kuchnia to połączenie prostoty, szczerości i głębokiego smaku, który wydobywa się z najprostszych składników, jakie dała ziemia. Widać to w wielu regionalnych potrawach, w tym również w grucholcu. Ten babciny przepis do dziś jest żywy w wielu kaszubskich domach, zachwycając kolejne pokolenia

Kaszubski grucholec
Źródło zdjęcia: Pyszności

Wspomnienia z dzieciństwa to nie tylko barwne obrazy, ale również wyjątkowe smaki. Wiele z nich pochodzi z babcinych kuchni, gdzie przepisy krążyły przekazywane od pokoleń, bez książek kucharskich. Receptury zapisane były w dłoniach i pamięci. Jedną z takich potraw jest grucholec - proste i sycące danie, którym zajadano się na Kaszubach.

Ziemniak to fundament kuchni

Ciężko wyobrazić sobie kuchnię regionalną bez ziemniaka. Dzięki swojej łatwej uprawie i wysokiej wartości odżywczej stał się fundamentem żywienia. Z prostej bulwy gospodynie potrafiły wyczarować dziesiątki dań, które nie tylko karmiły całą rodzinę, ale i były prawdziwym symbolem domowego ciepła. Od klusek, przez placki, aż po pieczone ziemniaki z ogniska. Każdy region miał swój sposób na to, by wykorzystać go w kuchni.

Kartacze - przepis na regionalne danie

Nie inaczej było na Kaszubach. Na każdej wsi znaleźć można było pokaźne pole ziemniaków. Jedną z najpopularniejszych potraw, które wychodziły spod rąk kaszubskich gospodyń, był grucholec. To symbol kuchni, która czerpie z tego, co dała ziemia, zamieniając proste produkty w prawdziwe kulinarne arcydzieła.

Kaszubski grucholec

To nic innego jak kaszubska wersja babki ziemniaczanej. Jego nazwa, brzmiąca twardo i swojsko, idealnie oddaje charakter tego dania. Grucholec przygotowuje się z tartych, surowych ziemniaków, często z dodatkiem cebuli, boczku i jajek. Całość jest dokładnie mieszana, doprawiana solą i pieprzem, a następnie wypiekana w piecu w brytfannie. Efekt to złocista i chrupiąca skórka, która idealnie kontrastuje z wilgotnym, miękkim wnętrzem.

Grucholec był powszechnie jadany na wsiach, stanowiąc pożywny obiad lub kolację. Idealnie sprawdzał się jako regenerujący posiłek po ciężkiej pracy na polu, w szczególności w czasie żniw.

Składniki:

  • 1 kg ziemniaków,
  • 3 cebule,
  • 5 jaj,
  • 4 łyżki kwaśnej śmietany,
  • 4 łyżki mąki,
  • 100 g surowego boczku,
  • sól i pieprz do smaku.

Sposób przygotowania:

  1. Ziemniaki obierz, umyj i zetrzyj. Odciśnij sok.
  2. Dodaj startą cebulę, śmietanę, mąkę oraz jajka.
  3. Dopraw do smaku solą oraz pieprzem i dokładnie wymieszaj.
  4. Spód oraz boki formy wyłóż pokrojonym w plastry boczkiem.
  5. Wlej masę ziemniaczaną, przykryj boczkiem.
  6. Piecz przez około godzinę

Grucholec niejedno ma imię

Choć "grucholec" to nazwa, której próżno szukać poza Kaszubami, samo danie ma swoich kuzynów w innych regionach Polski. W centralnej Polsce i na Podlasiu znana jest tradycyjna babka ziemniaczana, często z dodatkiem mięsa mielonego czy kiełbasy. Na Kurpiach królują kugle, w Śląsku zajadają się kućmokiem, a w Borach Tucholskich można spotkać szandary. Babkę ziemniaczaną spotkać można również pod nazwą dziad, blacharz, kartoflak czy bryndos.

Czytaj więcej