menu województwa

To polski skarb. Nie każdy wie, że można zrobić je samodzielnie w domu

Kojarzone głównie z wiejskimi wyrobami lub specjalistycznymi sklepami; w rzeczywistości są produktem, który każdy z nas może z powodzeniem przygotować we własnym domu. To smak tradycji, jakiego nie znajdziesz w żadnym sklepie.

Sery podpuszczkowe
Źródło zdjęcia: Kulinarna Stolica Polski

Do produkcji serów podpuszczkowych, jak już sugeruje sama ich nazwa, wykorzystuje się podpuszczkę. To naturalny enzym, który powoduje koagulację, czyli ścinanie się białek mleka. Podpuszczka może mieć pochodzenie zwierzęce (z żołądków cieląt), roślinne (np. z karczocha hiszpańskiego) lub mikrobiologiczne. W efekcie powstaje gęsty skrzep, który stanowi bazę do dalszej obróbki. W przeciwieństwie do serów kwasowych, które powstają naturalnie pod wpływem bakterii, sery podpuszczkowe mają delikatniejszy smak i bardziej elastyczną, gładką strukturę. Można robić je zarówno z mleka krowiego, koziego, jak i owczego. To właśnie rodzaj wybranego mleka determinuje, jaki smak będzie miał gotowy ser.

Polskie tradycje serowe

Gdy była krowa, było i mleko. Nic więc dziwnego, że na wsiach produkcja serów miała się doskonale. Wytwarzanie serów podpuszczkowych znane jest od stuleci niemal w całej Polsce. Z pokolenia na pokolenie przekazywano wiedzę na temat obróbki mleka, która polegała na jego przecedzaniu, odsączaniu nadmiaru wody i utrwalaniu, tak by przedłużyć jego przydatność do spożycia.

Mleko i jego przetwory, a zwłaszcza ser, były prawdziwym skarbem, szczególnie w diecie ludności chłopskiej. Im więcej mleka miał gospodarz, tym był zamożniejszy, bo mleko było naprawdę cenną walutą. Spożywano je na świeżo, przerabiano na masło lub śmietanę, tworzono także twarogi i sery podpuszczkowe. Domowy wyrób serów był nie tylko sposobem na urozmaicenie diety, ale także elementem samowystarczalności, bardzo ważnej na wsiach. Dzielono się nim często w barterze na lokalnych targach, wymieniając na inne produkty lub po prostu na pieniądze.

Wyroby na bazie krowiego mleka
Wyroby na bazie krowiego mleka

Ser podpuszczkowy w domu

Samodzielne tworzenie serów podpuszczkowych to nie tylko kulinarne wyzwanie, ale i podróż do korzeni rzemiosła. Pozwala to na pełną kontrolę nad składem, od wyboru mleka, po rodzaj dodatków. Nie potrzebujesz drogiego sprzętu ani skomplikowanych składników. Wystarczy garnek, mleko, sól i podpuszczka, którą bez problemu kupisz w sklepach internetowych lub w specjalistycznych punktach. Możesz eksperymentować ze smakami i wzbogacać gotowy serek o ulubione przyprawy, na przykład czosnek niedźwiedzi, płatki chilli czy suszone pomidory.

To kulinarny powrót do tradycji, który pozwala na nowo odkryć smak prawdziwego, naturalnego sera.

Czytaj więcej