Śląskie stryki
Stryki śląskie to jedno z tych dań, które idealnie wpisują się w kulinarną tradycję Śląska – prostą, sycącą i opartą na lokalnych, łatwo dostępnych składnikach.
Składniki:
- 1 kg ziemniaków,
- 3-4 łyżki mąki pszennej,
- 3 łyżki mleka,
- 1 cebula,
- sól i pieprz do smaku,
- olej do smażenia.
Sposób przygotowania:
- Ziemniaki obierz, umyj i zetrzyj na tarce. Odciśnij z nadmiaru wody.
- Cebulę drobno posiekaj lub zetrzyj i dodaj do ziemniaków.
- Dodaj rozkłócone jajka, mąkę, mleko oraz sól i pieprz.
- Dokładnie wymieszaj masę.
- Na patelni rozgrzej olej.
- Wykładaj porcje masy na rozgrzany tłuszcz i smaż z obu stron, aż się zarumienią.
- Odsącz na ręczniku papierowym z nadmiaru tłuszcz.
Śląskie stryki to dla wielu rdzennych mieszkańców regionu znacznie więcej niż placki ziemniaczane. To prawdziwy symbol kuchni cieszyńskiej, głęboko zakorzeniony w lokalnych tradycjach. Serwowane są od pokoleń i dla wielu mieszkańców Cieszyna są esencją domowego ciepła i dowodem zaradności.
Prawdziwe śląskie stryki przygotowuje się przede wszystkim z surowych, startych ziemniaków, które następnie bardzo dokładnie odciska się z nadmiaru wody. Do tak przygotowanej masy dodaje się rozkłócone jajka, odrobinę mąki pszennej (która pomaga związać ciasto i nadaje mu odpowiednią konsystencję) oraz szczyptę soli i pieprzu. W niektórych regionalnych odmianach, zwłaszcza na Górnym Śląsku, można spotkać się z dodawaniem minimalnej ilości mleka lub nawet startej, drobno posiekanej cebuli, co dodatkowo wzbogaca smak i wilgotność placków.
Śląskie placki ziemniaczane
W Polsce ziemniak to nie tylko warzywo, ale solidny fundament wielu regionalnych potraw. Można śmiało stwierdzić, że cała polska kuchnia opiera się na ziemniakach, a liczba dań z ich udziałem jest wręcz nie do zliczenia. Nie inaczej jest na Śląsku Cieszyńskim, gdzie na stołach goszczą stryki – ikona prostoty i sytości, która przetrwała wieki.
Zaradne gospodynie potrafiły wyczarować z ziemniaków prawdziwe cuda. To warzywo ratowało od głodu w biedniejszych domach, dostarczało energii, a przy tym zachwycało kubki smakowe swoją wszechstronnością. Stryki na talerzach gościły przez cały rok, ale szczególnie dobrze smakowały po wykopkach, gdy ziemniaki były najświeższe i pełne smaku.
Tradycyjnie placki na Śląsku Cieszyńskim smażyło się na suchej, rozgrzanej blasze kuchennej, często wyłożonej na kaflową kuchnię lub piec chlebowy, co nadawało im unikalnego smaku i chrupkości. Dziś częściej sięga się jednak po patelnię i olej, by uniknąć przywierania masy, zachowując jednocześnie tę samą ideę złocistego, chrupiącego placka.
Jak podawać stryki?
Śląska kuchnia bazuje na prostocie, ale też na sytości i tradycji, a stryki stanowią doskonałą bazę do różnorodnych połączeń.
Tradycyjne śląskie stryki serwuje się często w towarzystwie szyprków, czyli skwarków z boczku i podsmażonej cebuli. Popularne są również wersje z domowym sosem pomidorowym czy z gulaszem, tworząc w ten sposób pełnowartościowy i pożywny obiad. Na Śląsku stryki bywają także podawane ze śledziem.
Stryki serwuje się również na słodko, co jest ukłonem w stronę prostych, wiejskich deserów. Wtedy placki serwuje się z dodatkiem kwaśnej śmietany (najlepiej tej wiejskiej, gęstej i naturalnej) oraz świeżych jagód.